Wybór modelu logistycznego w sektorze e-commerce to jedna z pierwszych decyzji, jaką musimy podjąć, rozpoczynając sprzedaż w internecie – nie oznacza to jednak, że musimy pozostać mu wierni raz na zawsze. Dziś przybliżamy najpopularniejsze modele: fulfillment, cross-dock, dropshipping oraz własny magazyn, i podpowiadamy, który z nich wybrać.
Model logistyczny to nic innego jak sposób, w jaki decydujemy się zarządzać sprzedażą, przechowywaniem i wysyłaniem naszych produktów. Wybór odpowiedniego modelu logistycznego e-commerce nie należy jednak do najłatwiejszych – dzieje się tak z kilku powodów. Po pierwsze, niektóre z nich są wciąż mało znane na polskim rynku, przez co ciężko znaleźć odpowiednich partnerów, którzy będą realizować dla nas daną usługę (np. dystrybutorów lub firmy kurierskie). Co więcej, jeśli dopiero zaczynamy przygodę z logistyką, to nazwy modeli mogą brzmieć dla nas dość tajemniczo. Dropshipping, ecommerce fulfillment, cross-docking – nawet znajomość języka angielskiego na niewiele się wtedy zdaje. Dlatego, aby każdy mógł wybrać model logistyczny jak najlepiej dopasowany do własnego biznesu, przybliżamy, na czym opierają się najpopularniejsze z nich:
Modele logistyczne e-commerce: własny magazyn
To rozwiązanie wydaje się dość naturalne, zwłaszcza na początku. W momencie, kiedy dopiero „rozkręcamy” nasz sklep, w miarę łatwo jest zorganizować mikromagazyn w swoim mieszkaniu lub w garażu. Przy mniejszej liczbie zamówień większość pracy możemy wykonywać samodzielnie. Na tym etapie różnorodność asortymentu, czy ilość zamówień nie wymaga jeszcze od nas automatyzacji: systemu kodowania i skanowania produktów, czy… rampy do rozładowania dostawy.
Jednak ten model logistyczny e-commerce przestaje sprawdzać się w chwili, gdy zaczynamy rosnąć. Zwiększona liczba zamówień zmusza nas do zainwestowania w przestrzeń magazynową, w dodatkowych pracowników, uzyskanie odpowiednich zgód i atestów. Wtedy bardzo często barierą okazują się nie tylko pieniądze, ale przede wszystkim wiedza i doświadczenie w budowaniu infrastruktury magazynowej.
Jak widać na powyższym schemacie, w przypadku posiadania własnego magazynu proces logistyczny jest dość złożony, a co więcej – jego koordynowanie spoczywa na barkach właścicielu sklepu.
Dropshipping
Tym, co często zniechęca do inwestycji we własny magazyn, jest spora inwestycja w asortyment – a przecież nikt nam nie zagwarantuje, że wszystkie nasze produkty będą bestsellerami. Tu z pomocą przychodzi inny model, czyli dropshipping. W tej opcji nasz sklep pełni rolę „przekaźnika” – klienci składają u nas zamówienia, ale przechowywanie, spakowanie i wysłanie towaru leży już po stronie dystrybutora, czy producenta. To rozwiązanie jest często wybierane przez małe sklepy internetowe, które nie mają środków, aby inwestować we własny magazyn i bardziej rozwiniętą logistykę w e-commerce.
Minusem takiego rozwiązania mogą okazać się rozliczenia fiskalne. W świetle prawa nadal to my jesteśmy sprzedawcą i mamy obowiązek dostarczyć paragony lub faktury. Poza tym, wielu dostawców wciąż nie chce obsługiwać tego modelu, a jeśli już się na niego decyduje, to dość niechętnie podchodzą oni np. do kwestii pakowania produktów wg naszych wytycznych. Najczęściej nie mamy kontroli nad jakością pakowania i standardem wysyłania naszych paczek. Rzadko zdarza się również, abyśmy mieli możliwości insertowania czy innej personalizacji naszej paczki, a to przeszkoda w budowie wiernej grupy nabywców.
Jaką rolę w tym modelu odgrywa więc właściciel sklepu? Zajmuje się on dbaniem o sprzedaż, czyli marketing i ruch w sklepie. Dostawca zaś kompleksowo obsługuje magazynowanie, pakowanie i wysyłkę produktów do klientów.
Na powyższym schemacie dropshipping został przedstawiony w uproszczeniu – z założeniem, że w tym modelu sklep korzysta z usług tylko jednego dystrybutora. Nietrudno sobie wyobrazić, jak bardzo sprawa może się skomplikować, kiedy mamy ich wielu i w rezultacie klienci zamawiają produkty u różnych dystrybutorów.
Cross-docking w logistyce
Ten model logistyczny e-commerce jest często mylony z dropshippingiem. Różni się jednak zasadniczo – w przypadku cross-dockingu musimy dysponować przynajmniej niewielką powierzchnią magazynową, która posłuży nam do przepakowania towarów przed ich ponowną wysyłką. Umożliwia to nie tylko kompletowanie setów (istotą cross-dockingu jest odbieranie produktów od wielu dostawców i dostarczanie ich jednemu odbiorcy), ale także dodawanie ulotek lub próbek oraz nadanie własnego brandingu opakowaniu. Model ten wymaga jednak bardzo sprawnych operacji – paczka z góry ma jeden dzień poślizgu w porównaniu z taką, którą wysłalibyśmy z własnego magazynu. Dlatego wszystkie procesy muszą działać bez zarzutu, by to opóźnienie nie uległo powiększeniu.
Zaletą tego cross-dockingu w logistyce jest oczywiście minimalizowanie kosztów powierzchni magazynowej. Te towary, które bardzo szybko opuszczają magazyn, zwalniają miejsce na kolejne przesyłki. Jednak ze względu na ilość zamówień, model ten wymaga prowadzenia wyjątkowo uporządkowanej dokumentacji i zautomatyzowania procesów.
Fulfillment w e-commerce
Ten model polega na pełnym outsourcingu logistyki do zewnętrznej firmy. Nie potrzebujemy więc własnego magazynu (nasze produkty są składowane w magazynie operatora razem z produktami innych sklepów internetowych), a w chwili złożenia zamówienia przez klienta informacja o produkcie jest automatycznie wysyłana do systemu operatora. Ten kompletuje, pakuje produkt wg wytycznych i wysyła. My jako właściciel eSklepu możemy na bieżąco śledzić postęp w realizacji naszych zamówień.
Dużym plusem korzystania z e-commerce fulfillmentu – podobnie jak wyżej omawianego dropshippingu – jest zamiana kosztów stałych na koszty zmienne. Innymi słowy, nie płacimy stałej kwoty za powierzchnię magazynu, nie ma znaczenia, czy znajduje się w nim 10 tysięcy czy tylko 10 produktów. Nie musimy również zatrudniać pracowników. A rozwijając e-commerce trudno przewidzieć i przygotować się na duże wahania – sezonowość czy chwilowe trendy. W tym modelu płacimy jedynie za ilość wysłanych paczek. Co więcej, nie musimy czuwać nad takimi sprawami, jak umowy z kurierami, obsługą zwrotów, czy z pozoru prostym, choć czasochłonnym – pakowaniem.
Model łączony
Niektóre sklepy korzystają z modelu łączonego, miksując ze sobą powyższe modele. Ich dobór zależy oczywiście od specyfiki biznesu. Np. jeśli posiadamy różnorodny asortyment – od dużych gabarytów po drobne akcesoria – możemy zdecydować się np. na dropshipping tylko w przypadku dużych i kłopotliwych towarów, a małe magazynować we własnym magazynie. Pozwala to rownież budować szeroką ofertę sklepu – sprytną strategią jest np. magazynowanie u siebie bestsellerów, a uzupełnianie oferty dzięki cross-dockingowi. Model łączony znajduje też zastosowanie, jeśli prowadzimy oddzielną sprzedaż w kanale B2B i B2C.
Wybór modelu logistycznego e-commerce
Jeśli ktoś oczekuje jednoznacznej odpowiedzi, to oczywiście spotka go zawód. Niestety bez dokładnej znajomości sklepu, m.in. wolumenu zamówień, rodzaju asortymentu, a nawet lokalizacji, nie da się stwierdzić, który model w największej mierze sprosta wymaganiom danego biznesu. Jednak, aby to nieco ułatwić, przygotowaliśmy poniższą tabelkę. Może okazać się pomocna, zwłaszcza w określeniu kierunku, w jakim chcemy rozwijać nasz sklep online. Wówczas wybór modelu logistycznego ecommerce może okazać się nie tak trudny!
